Таърихи Ғурар ус-Сияр ё “Шоҳнома”- и Саолабӣ Тоҷнома Силсилаи Тоҷикон дар масири тамаддун. Китоби III
Фарзандони бедори Эронзамин – ворисони фарҳангу тамаддуни бузурги Аҷами тоисломӣ ба мубориза баҳри растагории маънавии Аҷам ба по хестанд. Қадами нахустин дар ин ҷода тарҷумаи осори мактуби тоисломии эронӣ ба забони арабӣ буд. Бо дарки ин зарурати таърихӣ гурўҳе аз намояндагони илму адаби Эронзамин забони арабиро дар ғояти камол омўхтанд ва бо тарҷума кардани муҳимтарин дастовардҳои маънавии ниёгони хеш ба ин забон ба онҳо умри дубора бахшиданд. Як назари иҷмолӣ ба китоби “ал- Фиҳрист”- и Ибни Надим (ваф. с.380/990) кофист, то тасаввуре куллӣ доир ба касрати мутарҷимони эронинажод ва анвои осори тоисломии Аҷам, ки дар садаҳои VIII-IХ ба арабӣ тарҷума шуданд, ҳосил шавад.
Муфассал »
Осор. Ғазалиёт. Ҷилди 2
Дар осори Бедил мазмунҳои тозаи орифона ва ташбеҳу истиораҳои зебо хеле ҳунармандона ва бо қудрати махсуси тахайюлу тамсилоти орифона баён шудаанд. Афкори фалсафӣ ва таҷрибаи ирфонии Бедил дар сурудҳояш ишора ба он мекунанд, ки зоту моҳияти илоҳӣ (ки дарки онҳо аз ақл берун аст) оламу одамро мазоҳире медонад, ки тамоми ҳусни Офаридгор дар ин оина тулӯъ ва таҷаллӣ намудааст. Агар мазмуни ин ҳарфҳои Бедилро бо ҳарфҳои сода баён кунем, онро чунин шарҳ додан мумкин аст, ки ҳастии мутлақ дар ибтидо орӣ аз тамоми асмо ва сифот буд. Тибқи тақозои табиати фитрии хеш зоти мутлақ аз ҳолати аҳадият берун омад ва дорои исму сифатҳои хеш гардид. Пайдоиши касрат аз ваҳдат, дар ин ҳолат, дар натиҷаи ошиқ шудани ҳастии мутлақ ба ҳусну ҷамоли хеш сурат мепазирад. Ба ибораи дигар, аз назари тавҳиди ирфонии Бедил ваҳдату ягонагӣ дар он зоҳир мешавад, ки олам ҷилваи Ҳақ ва инсон он оинаест, ки ба тамошои таҷаллии Ҳақ дар олами вуҷуд менигарад. Ин мавҷудот, ба ақидаи ӯ, қоим ба ҳақиқати Ҳақ мебошанд ва бидуни файзи вуҷудӣ, ки Ҳақ ба онҳо мебахшад, мавҷудоти мазкур маҳкум ба фанову нестӣ хоҳанд буд. Ҳамаи мавҷудоту ашёро метавон ҳамчун хаёлу ваҳм тасаввур кард, ки сурати вуҷудӣ доранд ва ҳақиқати ин суратҳои вуҷудӣ ҳастии мутлақ мебошад, ки чашми ғофилон онро ба хубӣ дидан наметавонад. Дар ин бора ӯ мегӯяд:
Муфассал »
